‘Schrijven is naast lezen een belangrijke sleutel tot onderwijssucces’, lees ik in de Nieuwsbrief Primair onderwijs.

De uitdrukking Met iemand kunnen lezen en schrijven geeft de samenhang en het belang van de schrijfontwikkeling en de leesontwikkeling weer.

Hoe ontwikkelt zich dit bij het kind? Wat heeft een kind nodig om uiteindelijk te kunnen lezen en schrijven? Ook dit is duidelijk aan te geven aan de hand van een uitdrukking, een kind leert letterlijk en figuurlijk, met vallen en opstaan. In een kind zit een ontwikkelingsdrang om te ontdekken, hiervoor gebruikt het zijn zintuigen in het waarnemen – herkennen- verkennen- onderzoeken en voorspellen.

Voor de ontwikkeling is het, het beste dat het kind zoveel mogelijk op eigen kracht, de vaardigheden onder de knie krijgt. Oefenen door een handje te helpen heeft helemaal geen zin als het kind er zelf nog niet aan toe is! Het moet op eigen benen leren staan. Dit heeft alles te maken met de ontwikkeling van het brein en bij elk kind ontwikkelt dat brein zich op een eigen manier en in een eigen tempo. Er zijn grote verschillen in hoe een kind zich ontwikkelt en niet alles ontwikkelt zich tegelijk.

Wat is dan helpend?

Veel en gevarieerd bewegen zodat het kind de wereld kan verkennen. De ontwikkeling van het brein kan niet zonder interactie met de omgeving. Een uitnodigende, voorwaardenscheppende en veilige omgeving is van invloed op de vorming van de netwerken in het brein. Door al spelend te ontdekken en ervaringen op te doen vormen zich paadjes in de hersenen, verbindingen kunnen alleen worden gemaakt als de ene ervaring aansluit op de volgende ervaring. Elk nieuw stapje moet ‘aanhaken’ bij een vorige al bestaande stap of zoals bij het bouwen van een huis, er moet een verband ontstaan tussen de stenen wil je een huis bouwen en gebaseerd op een stevig fundament. Dat fundament stem je af op het bouwwerk dat je voor ogen hebt.

Logisch, denk je!

Waarom bieden we dan jonge kinderen al vroeg een vaststaand aanbod in de vorm van voorbereidend schrijfonderwijs of leesonderwijs? En gaan we oefenen met schrijfoefeningen en letters als het kinderbrein dit nog niet kan verwerken?

Er zijn grote tempoverschillen in de ontwikkeling van verschillende kinderen. De ontwikkeling van de motoriek verloopt van grove motoriek via de dikke zenuwbanen naar de fijne motoriek via de dunne zenuwbanen. ‘De spieren die het dichtst bij het brein liggen ontwikkelen zich eerst en de handen en de vingers komen het laatst aan de beurt’( van de Grift, 2015). Voor de ontwikkeling van het schrijven begint de ontwikkeling van de armspieren bij de schouder, dan de elleboog, vervolgens de pols en tenslotte de vingers.

Kinderen die dagelijks te weinig bewegen kunnen een motorische onhandigheid ontwikkelen en een achterstand oplopen in hun totale ontwikkeling.

Motoriek en zien, zijn nauw met elkaar verbonden, dit is de oog- hand coördinatie. De visuele en motorische ontwikkeling zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zeker in het ontwikkelings- en leerproces op de basisschool, de ontwikkeling van het lezen en het schrijven. Als je wilt rennen moet je goed kijken waar je loopt, hoe je rent en wanneer je moet stoppen met rennen hangt af van de ruimte waarin je je bevindt, als je netjes wilt leren schrijven, moet je wel de lijntjes kunnen zien, de grote van de letters en het woord hangt af van de ruimte die je daarvoor hebt. Je kunt je voorstellen dat wanneer de ontwikkeling van grove motoriek naar fijne motoriek onvoldoende aandacht heeft gehad, je van het kind niet kunt verwachten dat het binnen de lijntjes kleurt of de letters op een regel kan schrijven.

#Stapsgewijsonderwijshetkindcentraal #Stapsgewijzeeducatie #ontwikkelingjongekind #visieoponderwijsaan3-7jarigen #praktijkentheorieoverkinderenvan0-4jaar #aanbodprimaironderwijs